به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام سید محمد قائم مقامی، استاد حوزه و متخصص مسائل مهدویت پیش از ظهر امروز در نشستی با حضور خبرنگاران در مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری، ضمن ارائه پاره‌ای توضیحات پیرامون مسئله "مهدویت گرایی و دولت نهم" به سئوالات خبرنگار مهر در این باره پاسخ گفت.
وی درسخنان آغازین خود با اشاره به پررنگ شدن طرح مسائل مربوط به مهدویت در دولت نهم نسبت به دولتهای پیشین اظهار داشت : طرح مباحث مربوط به وجود مقدس امام زمان (عج) از سوی رئیس جمهور که پس از مقام معظم رهبری بالاترین مقام اجرایی کشور هستند طی هفته‌ها و ماههای اخیر باعث طرح انتقاداتی از سوی جهات و جناحهای مختلف شده که ارائه توضیحاتی در این باب را ضروری می‌سازد.
این متخصص مسائل مهدویت افزود: بخشی ازانتقاداتی که در خصوص مواجهه دولت نهم با مسئله مهدویت مطرح شده به برادران متعلق به جناح موسوم به اصلاح طلب باز می‌گردد که به هر حال جزو ناقدین عملکرد دولت نهم محسوب می‌شوند و بخش دیگر انتقادات این عرصه نیز به نگرانیهای دوستان جناح اصولگرا و همراهان با رئیس جمهور و دولت نهم باز می‌گردد.
قائم مقامی با طرح این مسئله که باید دید نگرانیها و انتقادات مطرح شده از جهات مختلف در این خصوص تا چه حد واقعیت دارد، ادامه داد : دراین خصوص باید دید که به واقع چه زمینه‌ها وبسترهایی وجود داشته یا ایجاد شده که شخص رئیس جمهور بواسطه آنها با چنین صراحتی از امام زمان (عج) سخن می‌گوید.
وی همچنین گفت : درباره نگرانیهایی که در این باره مطرح شده باید چنین گفت که معمولا نگرانی برادران ما از هر دو جناح از این جهت است که نکند این نوع بحث از امام زمان به نحوی شامل ادعاهای ارتباط با امام زمام یا مهدویت گراییهای منحرف گردد. در این خصوص اجمالا باید عرض کرد که همانگونه که می‌دانید ما در عصری زندگی می‌کنیم که انقلاب اسلامی به عنوان یک حادثه بزرگ مهدوی و پیش درآمد انقلاب بزرگ مهدوی رخ داده است.
این متخصص امور مهدویت در ادامه اظهار داشت : با توجه به شرایطی که در پی این پیش درآمد عظیم ایجاد شده طرح رویکرد های انحرافی نسبت به موضوع مهدویت و امام زمان(عج) از جوانب مختلف امری طبیعی است چرا که همواره به محض اینکه جریانی ولایی با قیام ولی خدا به صحنه آمده توجهات به عالم غیب دوچندان شده و طبعا در پی آن انحرافاتی نیز در این جهت ایجاد می‌گردد. بنابریان وجود انحرافاتی در این چارچوب که اساس آن توهم داشتن ارتباط ویژه با حضرت ولی عصر(عج) است چندان جای تعجب و شگفتی ندارد.
قائم مقامی ادعای مشاهده امام زمان و یا تعیین وقت برای ظهور آن حضرت را از جمله رویکردهای انحرافی مربوط به مهدویت دانست و افزود : بی تردید چنین رفتارهایی در حکم انحراف است و علما، فقها وعرفای اصیل ما نسبت به وقوع آنها بسیار حساسیت داشته و از چنین رویکردهایی نفرت دارند چرا که دروغ ارتباط با عالم غیب از بدترین مصادیق دروغگویی است. حال برخی دوستان ابراز نگرانی می‌کنند که نکند مهدویت گرایی دکتر احمدی نژاد هم به نوعی از این سنخ باشد.
وی ادامه داد : به عنوان مثال یکی از جدیدترین موارد طرح چنین مسائلی به مطلب یکی از روحانیون اصلاح طلب باز می‌گردد که باید از آن ابراز تاسف نمود. همانطور که شاهد بودید در مقاله‌ای که در این باب منتشر شد شایعاتی مطرح شده بود که از بیخ و بن دروغ بوده و طرح چنین مواردی متاسفانه علامت بی تقوایی است که گویی طراح چنین مطالبی از قبل نتیجه گیری خود را هم انجام داده بود.
این متخصص مسائل مهدویت همچنین گفت : به هر صورت طرح این قبیل موارد از وجود برخی نگرانیها در لایه‌های مختلف اجتماعی ما حکایت می‌کند. بنده به عنوان کسی که مطالعاتی را در این رابطه داشته و حساسیت بسیاری را هم بر مواردی که در این خصوص مطرح می‌شود دارم باید به شما بگویم که پس ازمطالعه و مرور گذرای مطالب رئیس جمهور دراین باب کوچکترین علامت یا نشانه‌ای که دال بر نوعی انحراف باشد، مشاهده نکرده‌ام.
قائم مقامی با تاکید بر اینکه مسائل مورد توجه احمدی نژاد در باره امام زمان هیچ ارتباطی با مهدویت گرایی عامیانه ندارد اظهار داشت : مسائلی که از سوی رئیس جمهور در این خصوص مطرح می‌شد دقیقا سخن علمای ماست. همانگونه که می‌دانید سخن از امام زمان در لسان علمای ما بسیار وجود دارد. بر این اساس ما مدیریت تکوینی حضرت ولی عصر(عج) بر عالم را پذیرفته و معتقدیم با توجه به نوع حاکمیت کنونی در جامعه ما این مدیریت به صورت تشریعی در کشور ما جاری است.
وی تصریح کرد : ما در عین اینکه به شدت از طرح ادعاهای ارتباط خاص داشتن با غیب و شخص حضرت ولی عصر(عج) پرهیز داشته و درباره آن حساس هستیم اما در عین حال مسائل مربوط به عالم غیب و امکان ارتباط با این عالم به ویژه در دوره غیبت امام زمان را انکار نمی‌کنیم. ما تجلیات عالم غیب را در دوران غیبت ایشان بسیار می‌بینیم که تماما در جهت تقویت ایمان هستند. درست است که اخذ تکلیف از امام عصر(عج) در دوران غیبت ممنوع است اما اینکه در جهت تکالیف شرعی از سوی ایشان تائیداتی شود منتفی نیست.
این متخصص مسائل مهدویت افزود:گاهی مشاهده می‌شود برخی ازهراس انحرافات احتمالی باب فیوضات جاری دراین خصوص را نیز می‌بندند؛ همگان از حجم گسترده تائیدات غیبی که در دوره هشت ساله دفاع مقدس برای رزمندگان ما رخ می‌نمود، آشنایی دارند.
قائم مقامی ادامه داد: باید دید دلیل اینکه امروز رئیس جمهور تا این حد از امام زمان(عج) سخن می‌گوید، چیست؟ حقیقت این است که شاید اگر هر فرد دیگری هم به جای ایشان درمقام پس از ولی فقیه قرار می‌گرفت و در واقع در خط مقدم مواجهه و مبارزه با شیاطین جهانی قرار می‌داشت، همین حالات را در می‌یافت و این واقعیت را که نظام اسلامی تائیدات الهی ویژه دارد و فردی بالاتر از مقام معظم رهبری آن را هدایت می‌کند را درک می‌کرد و این امری طبیعی است.
وی همچنین با مقایسه شرایط مهدویت گرایی در دولت نهم و دولت هشتم، گفت: به هر حال ما در دوران دولت قبلی دوره ای را تجربه کردیم که هر چند رئیس جمهوری اهل فکر، نظر و روشنفکری داشتیم اما در عین حال شاهد بودیم که در برخی مسائل، رنگ و بوی مباحث نظری و روشنفکری که مطرح می‌شد با مبانی نظام فاصله داشت. البته ستایش مبانی روشنفکری غربی که بعضا در دوره قبل باب شده بود از سوی انقلاب رد شد و انقلاب ما برخی مفاهیم غربی از جمله دموکراسی، سکولاریسم و مواردی از این دست را نپذیرفت.
این متخصص مسائل مهدویت در ادامه طرح این ایراد را که رئیس جمهور باید به جای ورود به این قبیل مسائل، به امور اجرایی کشور بپردازد را نادرست خواند و اظهار داشت: این سخن اشتباهی بزرگ است که از گذشته باقی مانده، به واقع چنین موضعی صحیح نیست چرا که فردی که در نظام اسلامی به مقامات بالای اجرایی می‌رسد، طبعافردی خودساخته و نظریه پرداز است و اصلا مشغولیت صرف او به یک عرصه معنا ندارد.
قائم مقامی با بیان اینکه امروز جهان تشنه شنیدن واقعیات اسلام و عالم تشیع است، افزود: با قاطعیت عرض می‌کنم که امروز این اشتیاق هم از ناحیه دشمنان اسلام و هم از ناحیه دوستداران آن وجود داشته و امروز عطشی بی سابقه برای شنیدن واقعیت جهان تشیع در عالم ایجاد شده است. به نظر من اساس گفتگویی که مورد نظر آقای خاتمی بود، در این عرصه است. شما وقتی خودتان باشید، اصیل باشید و بازی دیگران را نخورید و حرف خودتان را بزنید به گفتگویی واقعی وارد شده اید که الحمدالله امروز احمدی نژاد در این مسیر حرکت می‌کند.
وی یادآور شد: به هر صورت اینها ویژگی‌های اصلی عصر ماست که در دوره گذشته از آنها غافل شده بودیم و امروز دوباره به همان گفتمان اصیل مان بازگشته ایم. به طور کلی بنده هیچ انحرافی در مهدویت گرایی شخص رئیس جمهور ندیده‌ام و به نظرم کوچکترین خطایی دراین رابطه از ایشان سر نزده است. بنده شهادت می‌دهم که تمام سخنان ایشان براساس مبانی اعتقادی علمای ماست و همان است که علما هم می‌گویند.
این متخصص مسائل مهدویت خطاب به منتقدان رئیس جمهور گفت: بهتر است کسی نگران این سخنان رئیس جمهور نباشد و اگر هم کسی نگرانی خاصی دارد، می‌تواند با مطالعه مجدد مواضع ایشان و مرور آن، نگرانی خود را رفع کند. به هر ترتیب مهدویت گرایی، اقتضای زمانی ماست که مقام اجرایی کشوری چون جمهوری اسلامی نیز باید به آن وارد شود. انشاءالله که این حالات پس از دکتر احمدی نژاد هم تداوم داشته و برادران دیگر ما هم برای جهانیان اینگونه سخن بگویند.
پس از سخنان قائم مقامی، خبرنگار مهر سئوالاتی را در خصوص مهدویت گرایی در دولت نهم و مواضع دکتر احمدی نژاد در این خصوص مطرح کرد که متن این پرسش و پاسخ در پی می‌آید:
- اخیرا و در جریان کنفرانس‌های خبری مشاهده شده که رئیس جمهور سئوالات مربوط به برخی شبهات موجود در خصوص رویکردهای مهدویت گرایی دولت نهم از جمله مسئله ارتباط با امام زمان (عج) را با صراحت تکذیب نکرده است. عدم تکذیب صریح این قبیل از مسائل علاوه بر ایجاد سئوالات جدید، شبهات گذشته را نیز تقویت می‌کند ؛ فکر نمی‌کنید در این خصوص عملکرد دستگاه اطلاع رسانی دولت قابل نقد باشد؟
ج: باید توجه داشت که وقتی سئوالاتی در این خصوص از رئیس جمهور مطرح می‌شود و ایشان آنها را تکذیب نمی‌کنند، این رفتار به این واقعیت باز می‌گردد که به هرحال اصل ارتباط، مسئله‌ای صحیح و بر حق است. از جمله در این خصوص باید به ارتباط عامی اشاره کرد که هرمومنی باید با ولی زمان خود داشته باشد. اما بدون شک اگر سئوالات مطرح شده از رئیس جمهور مصداقی بوده باشد، ایشان قطعا آن را تکذیب خواهند کرد.
البته شاید طرح چنین سئوالاتی هم مشکلاتی داشته باشد؛ چرا که فرد سئوال کننده باید خود نسبت به حقایق این امور آگاهی داشته باشد؛ اما نباید ارتباط را به معنای عام آن و در حوزه‌ای که در دوران غیبت امام زمان(عج) جایز است، انکار کرد.
به نظرم خوب است که رئیس جمهور درسخنان خود درچنین مواردی، ضمن قائل شدن تفکیک درخصوص ارتباطات غیر واقعی و ارتباطات جایز و عام، تاکید کنند که قطعا موارد مربوط به ارتباطات غیر واقعی که به دولت نسبت داده می‌شود، کذب است. در همین چارچوب به نظر می‌رسد حوزه های ارتباطات عام نیز باید به طور کامل تشریح و تفسیر گردد.
- طرح مسائل عمیق مربوط به مهدویت از جانب افراد متخصص از جمله جنابعالی نه تنها دلگرم کننده است که شبهات موجود را نیز مرتفع می‌سازد؛ از سوی دیگر لزوم پرهیز از ابراز نظر در حوزه‌های دینی و اعتقادی بدون وجود تخصص، نکته‌ای است که بارها از سوی علما و کارشناسان امور مذهبی گوشزد شده است. طی سال‌های اخیر به کرات مشاهده شده که رئیس جمهور محترم مواردی را مطرح می‌کنند که حتی در سطوح رهبری نظام یا مراجع تقلید نیز سابقه طرح نداشته است؛ با توجه به روشن بودن سوابق علمی دکتر احمدی نژاد، به اعتقاد شما ورود ایشان به چنین مباحثی صحیح است؟
ج: سئوالات شما بسیار دقیق بوده و نکات مهمی در آن وجود دارد؛ ببینید به نظر ما مسئله به این صورت نیست که تخصص دینی تنها منحصر به روحانیون و کسانی باشد که لباس مقدس روحانیت را بر تن دارند. بدون شک کسانی که به جد در راه خدا و اسلام گام بر می‌دارند و رویکردشان نیز منطبق بر اصول اسلامی و نه التقاطی باشد و در پی ترکیب اصول اسلامی با اصول مکاتب غربی نباشد، در این مسیر قرار دارند.
شکی نیست که فهم و معرفت از محصولات عمل است و لذا غیر از روحانیون بسیاری از افراد اهل فهم، نظر و معرفت بوده و کسانی که در این مسیر بیشتر عمل کنند، طبعا بیشتر هم می‌فهمند، حال چه در لباس روحانیت باشند یا غیر از آن. از آنجا که دکتر احمدی نژاد به طور خالص به این مسیر وارد شده و در حال انجام اعمال بزرگ و خدمت است، این رفتار موجب می‌شود خدای متعال هم فهمی خاص را به ایشان عنایت کند. کاملا واضح است که منظور من از عنایت این فهم، وحی یا الهام نیست بلکه منظور مصداق آیه شریفه "لنهدینهم سبلنا" است.
اصولا در اسلام بخش عظیمی از فهم، متعلق به عمل و جهاد است و ما در این رابطه درس‌های بزرگی از حضرت امام خمینی(ره) گرفته ایم. ایشان تاکید داشتند که اگر می‌خواهید فقه را خوب درک کنید، اصول آن را اجرا کنید. به هر حال بر زبان چنین افرادی حقایقی جاری می‌شود که مدنظر متخصصان است و این مسئله عجیبی نیست. نکته این است که کسی نباید سخنانی خارج از ضوابط اساسی بگوید.
- به نظر شما آیا در شرایط کنونی طرح مسائل اعتقادی اصیل شیعه چون اصل مهدویت بدون پشتوانه علمی و مذهبی عمیق، بیش از منفعت‌های احتمالی زیان بار نخواهد بود؟
البته بنده نگرانی برخی از علما، اصولگرایان و مومنین در این موارد را درک می‌کنم. این عزیزان نگرانند که نکند همین موارد آسیب‌هایی را متوجه اصول ما سازد. من هم قبول می‌کنم که تا حدودی چنین نگرانیهایی وجود دارد اما معتقدم عدم طرح این مسئله به علت خوف از آسیب‌های احتمالی آن، آسیب بزرگتری است و ما نباید برای گریز از آسیب‌های احتمالی موضوع مهدویت را حذف کنیم.
به اعتقاد بنده طرح این جمله مسائل از سوی رئیس جمهور در دوره اخیر بسیار جالب بوده است چرا که گویا ما در جریان هشت سال گذشته عادت کرده بودیم بخش اجرایی کشور، عین حرف نظام را نزند که در واقع آن دوره شاهد غفلت از اقتضائات انقلاب اسلامی بودیم اما در این دوره مسائلی که مطرح می‌شود، عین حرف نظام و انقلاب است و گویا خدای متعال با آغاز کار دولت نهم خواسته به ما هشدار دهد.
نظر شما